Glutensiz beslenme, kişilerin beslenme programında gluten içerikli besin kaynaklarının yer almamasıdır. Gluten maddesi genellikle buğday, arpa, yulaf ve çavdar gibi tahıl kategorisinde ki besinlerin içeriğinde yer alan bir protein maddesidir. Glutenin en etkili özelliği hamurun kabarmasını ve elastikiyete özelliğinin oluşmasını sağlayan bir maddedir. Vücuda girdiğinde ise mideye yapışma durumu söz konusu olabilir. Gluten protein içerikli bir madde olmasına karşın herkes için yararlı olabileceği söylenemez. Bazı insanların sindirim sistemi yapısına uygun değildir. Tüketimi sonucunda bu kişilerde vücut tepki göstermek adına sindirim sistemi rahatsızlıklarından birine neden olabilir. Gluten tüketiminde vücudunun tepki gösterdiği kişilerde başka rahatsızlıklarda gözlemlenebilir. Bunlar çölyak hastalığı, gluten alerjisi ya da gluten hassasiyeti olarak tanımlanan gluten intolenrası gözlemlenebilir. Ancak gluten tüketim hassasiyeti yaşayan kişilere bağlı olarak bu rahatsızlıklar farklı farklı özellikler gösterebilir. Bu rahatsızlıklardan çölyak hastalığı kişinin yaşamı boyunca uyması gereken bazı kuralları barındıran ciddi bir rahatsızlıktır. Fakat gluten alerjisi veya gluten intolenrası çölyak hastalığına oranla daha az belirtileri olan hafif derecelerdeki hastalıklardır. Disiplinli beslenme programı sayesinde gluten alerjisi ve gluten hassasiyeti düzene girebilecek türden rahatsızlıklardır. Glutensiz beslenme demek kişinin yaşamı boyunca gluten içerikli besinleri hayatından çıkartması demektir. Bu beslenme şekline başlamak isteyen kişilerin çoğunluğu sindirim sistemindeki yaşadıkları sorunlardan kaynaklıdır. Glutene karşı hassasiyeti olanların tüketimi sonrasında hazımsızlık, şişkinlik gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarının yanında kabızlık, ishal veya gaz gibi bağırsak hareketleri bozukluklarına ya da eklemlerde yaşanabilecek ağrılara, hızlı kilo kayıplarına neden olabilir. Bu tür şikayetleri olan kişiler mutlaka uzman bir doktora muayene olup gluten besinine karşı alerjik bir durumun olup olmadığını anlamak için testler yaptırmalıdırlar. Bu beslenme çeşidine başlanmadan önce bu testlerin yapılması oldukça önemlidir.
Konu Başlıkları
Glutensiz Gıdalar Nelerdir?
- Tahıl kategorisinden; Pirinç, mısır, irmik, ketehn tohumu, karabuğday, chia tohumu, nişasta ve teff tohumu yer almaktadır.
- Un çeşitleri olarak; Mısır unu, pirinç unu, patates unu, badem unu, kestane unu ve keçiboynuzu unu yer almaktadır.
- Et ürünlerinden; Tavuk ya da hindi gibi kümes hayvanlarının etleri, kımızı et, yumurta ve balık ya da deniz mahsulleri yer almaktadır.
- Süt ve süt ürünleri olarak; Kefir, kaymak, peynir, yoğurt, krema ve kaymak vardır.
- Meyve çeşitlerinden; Elma, armut, üzüm, muz, mango, avakado ve kavun bulunmaktadır.
- Sebze olarak; Patlıcan, domates, biber, soğan, sarımsak, patates, salatalık ve tüm yeşil yapraklı sebzeler yer almaktadır.
- Bitkisel yağ kategorisinden; Mısır özü yağı, ayçiçek yağı, fındık yağı, zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, kanola yağı ve ceviz yağı bulunmaktadır.
- Kuru baklagillerden; Kuru fasulye, barbunya, şeker fasulye, soya, nohut, mercimek ve baklagiller mevcuttur.
- Kuru yemişler sınıfında; Fındık, badem, ceviz, leblebi, fıstık, kayısı ve kuru erik yer almaktadır.
- Içeceklerden; Maden suyu, ayran, su, çay, kahve, taze sıkım meyve suları ve bitkisel çaylar bulumaktadır.
- Bunlara ek olarak atıştırmalık canı çekenler için de bazı alternatifler bulunmaktadır. Bunlar; kurutulmuş meyveler, meyveli yoğurtlar, patlamış mısır, muzdan yapılan kekler, yer fıstığı ezmesi ile yapılan bisküviler, badem ya da dut unundan yapılmış kurabiyeler, pirinç unu ve bitter çikolata eşliği ile yapılmış tatlılar ya da pastalar, keçiboynuzu unu kullanılarak yapılan kekler, kurabiyeler ya da krakerler, taze meyve ve krema kullanılarak yapılan dondurma çeşitleri bu çeşitlerden bazılarıdır.
Glutensiz Beslenmenin Faydaları Nedir?
Glutensiz beslenme sonucu kişilere sağladığı faydalardan bazıları şunlardır:
- Depresyon, stres ve kaygı durumlarının azalması gözlemlenir,
- Saç ve tırnak sağlığında olumlu yönde etkilerin gözlemlenmesi,
- Uyku kalitesini arttırması,
- Bağışıklık direncini arttırması,
- Sağlıklı kilo kaybının yaşanması,
- Meyve ve sebze tüketimi arttığından dolayı herhangi bir vitamin eksikliğinin gözlemlenmemesi,
- Odaklanma ve konsantrasyon eksikliği sorunlarınının görülmemesi,
- İşlenmiş veya ısıl işlem görmüş gıdaların (sucuk,salam,sosis gibi) tüketilmemesi,
- Fast food gibi hazır gıdaların tüketilmemesi,
- Glutenli besinlerden kaynaklı yaşanan sindirim sistemi rahatsızlıklarının görülmemesi gibi olumlu yönde birçok faydası bulunmaktadır.
Glutensiz Beslenirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Glutensiz beslenme şeklinin birçok faydasının bulunması gibi beraberinde de dikkat edilmez ise bir takım olumsuzluklara yol açabilir. Bu parametlerden biri glutenli ve glutensiz besinlerin saklanma koşullarıdır. Bu gıdaların mutfakta ki ayrımı oldukça önem gösterilmesi gereken bir konudur. Bu ayrım için ayrı ayrı saklama kapları ya da dolaplar tercih edilmelidir. Aynı zamanda glutenli ve glutensiz gıdaların üretim sırasıda dikkat gerektiren konular arasında yer almaktadır. İki türdeki gıdalar içinde ayrı ayrı araç ve gereçler kullanılmalıdır. Bunlara ek olarak ise eğer dışarıdan sipariş edilen yiyeceklerden yenilecek ise siparişi verirken mutlaka glutensiz olması gerektiğini belirtmelisiniz. Et, balık gibi ürünlerin buğulama ya da ızgarada yapılması, diğer besinlerin ise az yağda pişirilmiş olmasına dikkat edilmelidir.
Glutensiz Gıdalar Nereden Alınır?
Birbirinden sağlıklı glutensiz gıdalara https://www.naturiga.com/ adresinden kolayca ulaşabilir ve güvenle satın alabilirsiniz. En sağlıklı glutensiz gıdalar Naturiga’da!